ELAZIĞ İli Maden İlçesi DKAB Öğretmenleri olarak Yalçın GÜLER Başkanlığında toplanarak komisyon üyeleri Serhat ÖZTÜRK, Ömer KÖÇER, Merve KAPLAN, Mehmet Rıza AKBULUT  ve Münire GÜL ile birlikte, “Öğretmenlere ve yeni nesiller örnek teşkil edecek ülkemizin din eğitimine,ilmi, tarihi ve kültürel mirasına katkıda buluna bilim insanlarının ve öncü şahsiyetlerin hayatları” konu başlığı doğrultusunda Türkiye Cumhuriyeti 3. Diyanet İşleri Başkanı ve İslam alimi Ahmet Hamdi AKSEKİ’nin hayatı ve eserlerini konu alan makaleler okundu ve müzakere edildi.

AHMET HAMDİ AKSEKİ’NİN HAYATI VE DİN EĞİTİMİ İLE İLGİLİ GÖRÜŞLER

Ahmet Hamdi Akseki’nin hayatı ve din eğitimi ile ilgili görüşlerinin incelenmesi, Ahmet Hamdi Akseki’nin hayatı ve din eğitimi ile ilgili görüşleri:

(1887-1951)

Din âlimi, Türkiye Cumhuriyeti’nin üçüncü Diyanet İşleri başkanı.

 

Osmanlı’nın son dönemlerinde devlet siyasi ve iktisadi pek çok problemle boğuşuyor ve birçok cephede neredeyse yedi düvelle savaşıyordu. Bu gibi sebeplerle medreselerde sıkıntılar baş göstermiş olsa da, bu büyük ilim ve irfan çizgisini devam ettirebilecek ve Cumhuriyet dönemine taşıyacak evsafta bazı alimler yetişiyordu. İşte Osmanlı medreselerinin son dönemlerinde yetişen sahip olduğu ilmî birikimi Cumhuriyet dönemine taşıyarak yeni âlimler yetiştirmek ve yetişen bu ilim taliplerinin din-i mübin-i İslam’a hizmet etmelerini sağlamak için en üst seviyede idari görevler alan büyük âlimlerden birisi de Türkiye Cumhuriyeti’nin 3. Diyanet İşleri Başkanı Ahmet Hamdi Akseki idi.

1887 yılında Antalya’nın Akseki ilçesine bağlı Güzelsu (Sülles) nahiyesinde doğan Ahmet Hamdi Akseki, babasının imam olmasının avantajını yaşayarak küçük yaşlarda ondan Kur’an okumasını öğrenmeye başladı. Kur’an okumasını öğrendikten sonra hafızlığa başladı ve küçük denecek yaşta hafız oldu.

Hafızlığını tamamladıktan sonra daha iyi bir tahsil yapması için babası tarafından Ödemiş’e götürülüp Karamanlı Süleyman Efendi Medresesi’ne kaydoldu. Bu sıralarda 14 yaşında olan Ahmet Hamdi Akseki, medreselerin temel İslami ilimleri; Arapça, Hadis, Tefsir, Akait, Fıkıh, Farsça gibi dersleri tahsil etti.

Tarihte iz bırakmış ilim adamlarının hayatında tahsillerini tamamlamak için pek çok ilmî seyahatin olduğu görülmektedir. İlim adamları, doğduğu, büyüdüğü beldedeki eğitim müesseseleriyle yetinmiyor, büyük ilim merkezlerinde tahsil görmeyi tercih ediyorlardı. O dönemin en önemli ilim merkezlerinden birisi de İstanbul olduğu için Akseki, 1905 yılında İstanbul’a geldi ve ilk önce Darü’l-Fünun Ulum-i Aliye-i Diniyye bölümüne kaydoldu. Burada üç sene tahsil gördükten sonra Darü’l-Hılafeti’l-Âliye Medresesi’ne girdi ve yaklaşık on yıllık bir tedrisattan sonra buradan mezun oldu. Aldığı eğitimle yetinmeyerek devrin meşhur âlimlerinden özel dersler almaya karar verdi. Fatih dersiamlarından Bayındırlı Mehmet Şükrü Efendi’yi bularak ona talebe oldu. Birkaç yıl boyunca büyük bir azimle ondan ders aldı ve tahsil sırasında gösterdiği başarıyı bir icazetle taçlandırarak tescil ettirdi.

Aldığı yüksek seviyeli dersleri tamamladıktan sonra Medresetü’l-Mütehassisin’e de devam ederek Felsefe, Kelam, Hikmet-i İlahiyye bölümünü birincilikle bitirdi. Girdiği imtihanı da kazanarak dersiam unvanını aldı.

 

ESERLERİ:

 

• Mezahibin Telfiki ve İslamın bir Noktaya Cem´i (Reşid Rıza´dan çeviri 1970),
• İslâmın Bir Noktaya Cem´i (Reşid Rıza´dan çeviri 1970, İslâm´da Birlik ve Fıkıh Mezhepleri adıyla H. Karaman tar. 1974),
• Bilinmesi Elzem Hakikatlar (1916),
• Ulema-ı Islâmiye´den Bir Sual ve Abdullah Guvilyam Efendi´nin Cevabı (1916),
• Dinî Dersler (3 kitap 1920, 1921, 1923),
• Hatemü’l Enbiya Hakkında En Çirkin Bir İddianın Reddiyesi (Garanik meselesi hakkında Hoca Rasim Avni Efendi´ye cevap, 1922; Garanik Efsanesi adıyla, 1998)
• Ahlâk Dersleri (1924, latin harfleriyle 1968),
• Askerin Din Dersleri (1925, Askere Din Kitabı adıyla 1944),
• İslâm Dini Fıtrîdir (1925),

 

KOMİSYON ÜYELERİ

 

 

 

                                                                                                                          Serhat ÖZTÜRK            Ömer KÖÇER          Münire GÜL            Merve KAPLAN             M. Rıza AKBULUT

 

                                                                                                                                  Üye                            Üye                      Üye                            Üye                            Üye

 

      Yalçın GÜLER

        Komisyon Başkanı

             Maden Anadolu İmam Hatip Lisesi Müdürü